Tüketiciler için Türkiye ’de yeni bir dönem başlıyor. 28
Kasım 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 6502 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanun, yarından itibaren uygulamaya konuluyor. 1995’te
çıkarılan 4077 sayılı Tüketici Yasası’nın yerini alacak olan bu yeni yasa, daha
önce tüketicilerin maduriyetlerine yol açan, haksız yere ceza ödemelerine ve zarar
görmelerine neden olan birçok uygulamaya da son veriyor. İşte yeni haklar:
Ayıplı mala tazminat talebi
Yasanın 11’nci maddesi tüketicilerin ayıplı mal ve
hizmetlerden ötürü tazminat talep etmesine imkan tanıyor. Bu da Türk
tüketicilerinin gelişmiş ülkelerde olduğu gibi satın aldığı bir saç maşası
yüzünden saçları yanarsa, kullandığı bir elektrik sobası yüzünden ev ya da
işyeri yanarsa, üretim hatalı otomobili yüzünden yaptığı kaza sonucu
yaralanırsa dava açıp, maddi tazminat talep edecek.
Abonelikten cayma
Artık kurum ya da kuruluşlar, bundan böyle belirli süreyi
kapsayan sözleşmelerde, sözleşme bitiminde sözleşmenin belirlenen süre kadar
yeniden uzayacağına dair maddeler koyamayacak. Bu da, internet, cep telefonu,
dijital platformlar başta olmak üzere abonelik sisteminden ayrılmak isteyen
abonelerin sistemden kolayca ayrılmasına imkan tanıyacak.
Tatilcilere müjde
Seyahat acentesi, organize ettiği turu iptal ettiği ya da
değişiklik yaptığı taktirde, tüketici ödediği bedelin tamamını geri talep etme
hakkına sahip olacak. Tatilciler ayrıca, 4 yıldız yerine 3 yıldızlı otelde
konaklatma, tarihi mekanlara yapılacak gezilerden vazgeçilme, yarım pansiyon
konaklama deyip, sadece kahvaltıyla yetindirme gibi tur sırasında yaşanacak
eksiklikleri de, ödediği tur bedelinden düşürülüp, tarafına ödenmesini talep
edebilecek.
İkinci ele garanti
Galeriden satın alınan otomobil ya da cep telefonu,
buzdolabı televizyon gibi ikinci el kullanılmış de bir yıl süreyle garanti
kapsamına giriyor. Alıcı, ürünün kusurunu bile bile almayı kabul ederse, o
zaman o kusur garanti kapsamında olmuyor. Bunun için de satış sırasında
imzalanan sözleşme ya da düzenlenen faturada bu kusura açıkça yer verilmesi gerekiyor.
Taksitten cayma hakkı
Taksitli satışlarda ya da finansal kiralamalarda, tüketici,
yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin
taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkına sahip oluyor. Ambalajı açılmadan
ürün denenemeyeceği için şu anda bazı firmaların özellikle elektronik ürünlerde
ambalajı açılan ürün geri alınmaz uygulamasına son veriyor.
Krediden 14 günde vazgeçme
Tüketiciler herhangi bir gerekçe göstermeden kullandığı
tüketici kredisinden 14 gün içinde vazgeçebilecek. Bu durumda, cayma hakkını
kullanan tüketici, krediyi kullandığı tarihle ana parayı geri ödediği tarih
arasında kalan en fazla 14 gün için sadece faiz ödüyor.
Aidatsız kredi kartı
Bankalar, bundan böyle sadece alışverişleri taksitlendiren,
anında nakit ihtiyacını karşılayan, alışverişlerde ekstra para puan kazandıran,
toplanan millerle alışveriş yapılmasını ya da bedava uçak bileti alınmasını
sağlayan özellikli ve ayrıcalıklı kredi kartlarından üyelik aidatı alabilecek.
Üyelik aidatı ödemek istemeyen müşterileri için standard özelliklere sahip
aidatsız kredi kartı seçeneği sunmak zorunda olacak.
Kredi sigortası isteğe bağlı
Tüketici kendiliğinde talep etmediği taktirde, kredi
kullandıran banka, krediyle ilgili sigorta yaptıra dayatmasında bulunamıyor.
Tüketici sigorta yaptırmak istediği taktirde bu sigortayı da istediği bir
sigorta şirketinden yaptırabiliyor. Bankada bunu kabul etmek zorunda oluyor.
Ön ödemeli konut yok
İnşaat firmaları, bundan böyle yapı ruhsatı almadan ön
ödemeli konut satış sözleşmesi yapamayacak. Ayrıca tüketicilerle sözleşme
imzalamadan önce ‘Bina Tamamlama Sigortası’ yaptırmak zorunda kalacak.
Tüketicinin 14 gün içinde cayma hakkı da olacak.
Herkes ödül veremeyecek
Tüketici ödülü vermek için herhangi bir menfaat sağlanmama
şartı da getiriliyor. Bunun sonucunda, bazı dernek ve kuruluşların davetiye
bedeli, reklam ücreti karşılığı tüketici ödülü adı altında ödül verilmesinin de
önüne geçilecek. Parayı bastıran artık tüketici ödülü alamayacak.
Saadet zincirleri
Yasa ayrıca, piramit sistemi diye adlandırılan ve ürün
yerine sisteme her eklenen yeni üye üzerinden para kazanılmasını sağlatan
saadet zincirlerini de yasaklıyor. Bundan böyle, piramit sistemiyle faaliyet
gösteren saadet zincirleri, para toplayamayacak. Yasa, bu zincirlerin sanal
ortamlarda da faaliyetini engellemek için ilgili kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapmasına imkan tanıyor.
Örtülü reklam
Çarşambadan itibare haber amaçlı yapılacak ürün
tanıtımlarında, daha dikkatli davranılması gerekecek. Bu da, firma ve marka
adlarının, örtülü reklam yapılacak şekilde kullanılamayacak olmasından
kaynaklanacak. Yasa, gazete, dergi ve televizyon programlarında firma ve marka
adının kullanılmasını “Gizli reklam” olarak tanımlıyor. Gizli reklam yapmak da
Türkiye’de yasak. Bu nedenle, marka ve firma adı geçen haberlerde, “Bu bir
ilandır” ibaresinin de eklenmesi gerekiyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati
Yazıcı’ya göre, firma ve marka adı geçen bilgilendirmeye yönelik haberler,
örtülü reklam içermediği taktirde uygulama kapsamının dışında kalacak.
Kayıtlar
0 yorum:
Yorum Gönder